TRĂNG
Khánh An, Ngày Rằm tháng Hai, Đinh Dậu
Trăng lên đầu ngọn gió
Mây kéo mấy tầng không
Chén trà ai uống dở
Trăng ghé xuống trăng nằm.
(Nhân Trần)
Trăng là như vậy, đến thật huy hoàng, tiêu sái – đi thật tự tại, thong dong. Từ nguyên thủy, trăng chưa một lần lỡ hẹn chốn nhân gian, vẫn tỏa chiếu một thứ ánh sáng vàng vằng vặc; không so đo, phân biệt, vạn vật trên đời này đều được trăng tưới tẩm tình thương. Chúng ta nào được như trăng – chúng ta chẳng chịu chiếu rọi cho ai vì chỉ sợ người đó tỏa sáng hơn mình. Chúng ta ngán ngẩm những thứ chúng ta không thích, chúng ta chẳng bận lòng khi vùi dập những đối tượng cản lối chúng ta, trở ngại chúng ta; trăng nào có vậy – trăng đối diện với vạn vật, muôn loài với tinh thần không kì thị. Dẫu có ghét, có thương thì trăng vẫn chiếu rọi cho những ai cần soi đường trong đêm tối. Trăng là vậy, chỉ sợ vạn vật không thấy trăng chứ trăng nào bỏ rơi vạn vật. Tinh thần của trăng là tinh thần của một vị đại Bồ tát – dung những thứ khó dung trong thiên hạ. Cái lòng từ ấy, chẳng phải là thứ ta đánh mất lâu nay, giờ đây nhọc công tìm kiếm. Cái lòng từ ấy chẳng phải là cái tinh thần của đấng trượng phu; là cái đạo lý mà bậc thánh nhân vẫn thường tâm đắc. Nếu trăng không có lòng từ lớn, đời nào chịu nằm gọn trong chén trà thơm còn đang uống dở. Thử hỏi chúng ta có chịu buông bỏ cái tôi to lớn của mình mà chấp nhận những thứ nhỏ bé ấy không.
“Chén trà ai uống dở
Trăng ghé xuống trăng nằm”
Lòng từ là gì? Bao dung là gi? Chung quy, nó đã nằm trong tinh thần của ánh trăng vậy.
Đời người, để được toàn thiện, chúng ta nên mở lòng ra mà khéo nhìn nhận khách quan của vạn hữu, để là một phần của vạn hữu và để hiểu hơn về vạn hữu; trong vạn hữu đó, trăng là một phần tiêu biểu.
Nhân Trần