Mùa xuân là mùa của khởi đầu, của sự sống mới trỗi dậy sau những tháng ngày lạnh giá. Xuân đến không chỉ thay áo cho đất trời bằng sắc thắm của muôn hoa, bằng sự mát mẻ dịu nhẹ của khí trời mà còn mang theo những cảm xúc tươi mới, những hy vọng và niềm tin vào một tương lai tràn đầy may mắn. Dù thay đổi nhiều thế nhưng xuân không chỉ gói gọn trong thời gian của thiên nhiên mà còn là một trạng thái của tâm hồn. Dẫu thời gian trôi đi, dù mùa xuân có lùi xa nhưng hương xuân vẫn còn đượm mãi trong lòng người, trong ký ức, trong hoài niệm và cả trong những ước vọng chưa bao giờ nguôi.

   Mùa xuân đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận trong thi ca, nhạc họa. Đại thi hào Nguyễn Du, với ngòi bút tài hoa của mình, đã tái hiện mùa xuân trong Truyện Kiều bằng những vần thơ tràn đầy sức sống:

“Ngày xuân con én đưa thoi,

Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.

Cỏ non xanh tận chân trời,

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.”

   Chỉ với vài câu thơ, Nguyễn Du đã vẽ nên một bức tranh xuân tuyệt đẹp với bầu trời trong trẻo, cánh én chao nghiêng đưa tin xuân về, ánh sáng rực rỡ của những ngày đẹp nhất trong năm, thảm cỏ non trải dài vô tận và những bông hoa lê trắng điểm xuyết giữa nền xanh. Đó là hương xuân trong trẻo, thanh tân, mang đến niềm vui và sức sống dồi dào.

   Thế nhưng, hương xuân không thể giữ mãi, cũng như tuổi trẻ và những tháng ngày êm đềm chẳng thể kéo dài. Cũng trong đoạn trích ấy, Nguyễn Du đã để nàng Kiều chứng kiến cảnh hội Đạp Thanh:

"Thanh minh, trong tiết tháng ba,

Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh"

   Đây một cuộc vui xuân rộn ràng, nơi Kiều gặp Kim Trọng và mở ra một mối tình đẹp nhưng cũng đầy bi kịch. Hương xuân của tình yêu cũng ngọt ngào nhưng rồi nhanh chóng phai tàn, như chính cuộc đời Kiều phải trải qua bao bể dâu.

   Sự tàn phai của xuân còn được Nguyễn Du gói trọn trong những câu thơ đầy xót xa: “Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông”. Hương xuân của quá khứ, dù có đẹp đến đâu, cũng chỉ còn là kỷ niệm thoáng qua. Nhưng chính những ký ức ấy đã giữ cho hương xuân còn đượm mãi trong lòng người, trở thành hoài niệm đẹp đẽ không bao giờ phai mờ.

   Trong Kinh Đại Bát Niết Bàn, Phật dạy rằng: “Chư hành vô thường thị sanh diệt pháp” – nghĩa là tất cả các pháp đều luôn thay đổi, sanh diệt. Chúng ta đừng chấp vào pháp sanh diệt, vì nương tựa pháp sanh diệt sẽ bị nó cuốn trôi, chẳng được lợi ích, mà còn bị nó tác hại khổ đau. Xuân đến rồi đi, hoa nở rồi tàn, tất cả đều nằm trong quy luật vô thường ấy. Nhưng điều quan trọng không phải là níu giữ xuân ở lại, mà là biết sống trọn vẹn với từng khoảnh khắc mà xuân còn đang hiện hữu.

   Nhìn lại cuộc đời, ta mới hiểu rằng xuân không phải là một mùa trong năm, mà là một cách sống. Người biết trân trọng từng khoảnh khắc, biết yêu thương và sẻ chia, thì dù ở tuổi nào, họ cũng đang sống trong mùa xuân. Người ôm quá khứ, nuối tiếc những gì đã qua, thì xuân dù có đến cũng chỉ là cơn gió thoảng. Người lo lắng tương lai, sợ hãi những điều chưa tới, thì hương xuân chưa kịp tỏa đã vội phai. Chỉ những ai biết dừng lại, sống trọn vẹn trong từng phút giây, mới cảm nhận được hương xuân còn đượm mãi trong lòng.

   Mùa xuân đến rồi đi, nhưng hương xuân có còn đượm hay không lại phụ thuộc vào chính chúng ta. Nếu ta mãi chạy theo vô thường, mãi tiếc nuối hay sợ hãi, thì xuân chỉ như giấc mộng qua tay. Nhưng nếu ta biết sống với tâm an nhiên, biết yêu thương và đón nhận mọi điều như nó vốn là, thì hương xuân sẽ còn mãi trong ta, không bao giờ phai tàn.

   Nguyễn Du đã từng tiếc thương cho những kiếp người đau khổ, nhưng cũng để lại trong Truyện Kiều một lời nhắn nhủ đầy minh triết:

“Thiện căn ở tại lòng ta,

Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài.”

   Hương xuân đượm không nằm ở thời gian, mà nằm ở chữ Tâm – một trái tim biết yêu thương, biết buông bỏ, biết trân trọng từng phút giây hiện tại. Và chỉ cần lòng ta còn giữ được tâm xuân, thì dẫu nhân thế vô thường, dẫu đời có đổi thay, hương xuân vẫn sẽ mãi lan tỏa, nhẹ nhàng mà bất diệt.

Ngọc Ánh