Dấu ấn mâm cơm ngày tết
Mỗi lần nghe gió bấc về xôn xao, ngoài đường mai vàng chớm nụ báo hiệu một cái Tết cổ truyền đang về thì đó cũng là lúc người người nhà nhà ai nấy cũng đều quây quần bên gia đình cùng nhau gói những chiếc bánh tét hay bánh chưng khiến cho không khí tết trở nên ấm cúng diệu kỳ.
Nếu miền Bắc, bánh chưng là lễ vật không thể thiếu trong ngày tết thì miền Trung, miền Nam mọi người đều xem bánh tét là loại bánh quan trọng trong mọi nhà.
Và như một phong tục, hằng năm cứ mỗi khi Tết đến, xuân về, Tu viện Khánh An lại tổ chức chương trình gói bánh tét vào ngày 28 tháng chạp để cúng Phật, dâng Tổ, đãi khách và tặng cho bà con trong xóm đón một cái Tết nghĩa tình.
Chiếc bánh tét hiện diện trên các mâm cơm trong mỗi gia đình vào dịp Tết là sự kết tinh của biết bao nhiêu công sức từ người chọn lá, lau lá, người gói và cả những người thức suốt đêm canh từng nồi bánh chín. Việc chuẩn bị gói bánh tét khá công phu cần nhiều người phụ giúp. Ngay từ hai hôm trước tức 26, 27 tháng chạp, các cô Phật tử đã cùng nhau lau từng chiếc lá chuối sạch sẽ, chuẩn bị nếp và đậu để hôm sau bắt đầu công việc gói bánh. Bánh tét được gói phải chọn loại nếp ngon rặt, vo sạch để ráo nước. Đậu xanh ngâm sau đó đãi sạch vỏ. Bánh gói xong đòn nào sẽ chuyền tay cho người canh giữ nồi nước. Khâu cuối cùng này rất quan trọng, nếu nước ít không sấp mặt bánh thì nếp sẽ “nín” coi như mẻ bánh hỏng. Theo bí quyết từ xưa thì bánh sau khi vớt từ nồi ra sẽ cho ngay vào thau nước lạnh để bánh nguội và xanh lá, tiếp đến ép cho bớt nước và treo ngay vào chỗ thoáng mát cho bánh dẽ lại. những đòn bánh ngon như thế sẽ để được cả tuần lễ mà không hư. Với sự khéo léo của quý Thầy, quý chú cùng các cô Phật tử tại Tu viện mà gần 600 đòn bánh Tét năm nay đều đạt chất lượng như mong muốn.
Trong ba ngày tết bánh tét trở thành món chủ lực thay cơm, chỉ cần đĩa dưa món, kiệu và vài khoanh bánh tét đã thành bữa ăn ngon miệng. Hết ba ngày tết ngán vị nếp nấu dẻo ngậy, quý Thầy sẽ chuyển sang món bánh tét chiên nóng giòn cũng hấp dẫn không kém.
Cứ thế hết tết, bánh tét lại hoàn thành sứ mạng của mình một cách vui tươi, đầm ấm bên mâm cúng Phật, cúng tổ và ngay cả những bữa cơm gia đình của mọi nhà. Vì thế, từ bao năm qua người miền Nam nói chung và các Phật tử tại Khánh An nói riêng dù có thế nào đi chăng nữa vẫn không bao giờ quên hương vị bánh tét trong những ngày đầu năm. Nó hiện diện như một nét văn hóa của đất phương Nam từ thời khai hoang lập ấp, những cư dân đầu tiên của vùng đất này đã biết gói bánh tét bằng gạo lúa để tạ ơn trời đất, tạ ơn ông bà tổ tiên.
Văn hóa tết bây giờ cũng giống như một dòng sông, nước cũ cứ trôi trôi mãi để rồi đón nhận dòng nước mới và cái mới cái cũ chỉ hòa hợp nhau trong chừng mực nào mà thôi. Cuộc sống ngày càng khẩn trương, vội vã và chịu nhiều áp lực của công việc nên ít ai nghĩ đến nồi bánh tét. Thế nhưng, chính những nồi bánh tét ngày xuân như thế này đã giữ lại phần nào nét truyền thống của dân tộc ta từ bao đời nay, nó như một sợi dây vô hình gắn kết tình cảm của mọi người lại với nhau làm rạng rỡ thêm nét đẹp cùng sự tinh tuý trong hồn quê, đất Việt.
Ngọc Ánh, Trung Long
Một số hình ảnh ghi nhận được