Những nét son trong cuộc đời Xá Lợi Phất
Mỗi khi nhắc đến Vu Lan, là người con Phật, không ai không rung cảm trước tấm gương hiếu hạnh của tôn giả Mục Kiền Liên trong Tăng đoàn của Đức Thế Tôn với hạnh nguyện cứu mẹ thoát khỏi địa ngục, duyên khởi cho thắng hội Vu lan. Tuy nhiên, bên cạnh ánh dương hiếu hạnh của Ngài, trong hàng đại đệ tử Phật còn có nhiều tấm gương hiếu đạo sáng ngời khác, tiêu biểuhơn hết là Tôn giả Xá Lợi Phất, bậc trí tuệ và hiếu thảo vẹn toàn. Ngài đã làm tròn bổn phận hiếu đạo của người xuất gia. Tuy không sớm thăm tối viếng, cung phụng ngon ngọt… nhưng Ngài đã giúp mẹ thoát được lưới mê, bước vào dòng Thánh, phúc lạc muôn đời.Không chỉ hóa độ người mẹ trong hiện tại, đối với các bậc sanh thành trong quá khứ, Tôn giả Xá Lợi Phất cũng viên thành hiếu đạo. Đây chính là tấm gương sáng để cho hàng hậu thế chúng ta học tập, noi theo.
Trong cả cuộc đời của Tôn giả Xá Lợi Phất, Ngài đã thuyết rất nhiều bản Kinh, thế nhưng trong bài Kinh Thuỷ Dụ, Ngài đã giúp chúng sinh quán chiếu để đối trị hữu hiệu cái giận. Đây là kinh thứ 25 của bộ Trung A Hàm, tương đương trong tạng Pali là kinh Aghatavinaya của Tăng Chi Bộ (Anguttara Nikàya III.186). Theo bản Kinh này, Thầy đã đưa ra năm phương pháp hoá giải đau khổ, phiền não đạt đến cuộc sống hạnh phúc tối thượng. Đó là:
- Nếu có một ai đó mà hành động không dễ thương nhưng lời nói lại dễ thương, thì ta hãy đừng để tâm nghĩ tới hành động của người ấy mà chỉ nên chú ý tới lời nói dễ thương của người ấy, để có thể dứt trừ sự phiền giận của mình.
- Nếu có một ai đó mà lời nói không dễ thương nhưng hành động lại dễ thương thì ta hãy đừng để tâm nghĩ tới lời nói của người ấy mà chỉ nên chú ý tới hành động dễ thương của người ấy thôi để có thể dứt trừ sự phiền giận của mình.
3. Nếu có một ai đó mà hành động không dễ thương, lời nói không dễ thương nhưng trong tâm vẫn còn có chút dễ thương, thì ta hãy đừng nên để tâm nghĩ tới hành động và lời nói không dễ thương của người ấy mà hãy nên chú ý tới cái chút ít sự dễ thương còn có trong tâm người ấy thôi để có thể dứt trừ được sự phiền giận của mình.
4. Khi thấy một ai đó mà hành động không dễ thương, lời nói không dễ thương mà trong tâm cũng không còn lại một cái gì có thể gọi là dễ thương hết, thì ta phải phát khởi tâm niệm này: "Một người mà hành động không dễ thương, lời nói không dễ thương mà tâm ý cũng không dễ thương là một người rất đau khổ, người này chắc chắn đang đi về những nẻo đường xấu ác cực kỳ, nếu không gặp được thiện tri thức thì người ấy sẽ không có cơ hội chuyển hóa và đi về các nẻo đường hạnh phúc." Nghĩ như thế, ta mở được lòng thương xót và lân mẫn, diệt trừ được sự phiền giận của ta và giúp được cho người kia.
5. Khi thấy một ai đó mà hành động dễ thương, lời nói dễ thương mà tâm địa cũng dễ thương thì ta hãy nên nhận diện tất cả những cái dễ thương của người ấy về cả ba mặt thân, khẩu và ý mà đừng để sự phiền giận hoặc ganh ghét xâm chiếm ta.
Thực hành theo những lời dạy trên của Ngài Xá Lợi Phất, thân khẩu ý của ta sẽ thanh tịnh, chính ta sẽ là một bông hoa tươi mát và thơm tho mang đến niềm vui và hạnh phúc không chỉ cho ta mà còn không biết cho bao nhiêu người khác nữa.
Bài pháp thoại kết thúc sau hơn một giờ đồng hồ, trên gương mặt đại chúng ai cũng hoan hỷ rạng ngời
Ngọc Ánh
