Thầy nói chúng sinh thật may mắn có được Đức Từ Phụ Thích Ca xuất hiện nơi đời.

Thầy nói động cơ khiến Thái tử Siddhattha vốn đang sống trong nhung lụa, sung túc, vàng bạc châu báu luôn vây quanh mà lại từ bỏ mọi thứ đi xuất gia tìm đạo đó chính là hình ảnh của người già, bệnh, chết mà Ngài chứng kiến sau khi cùng Xa Nặc đi dạo một vòng quanh thành. Từ đó,Ngài đã nhận ra một sự thật đang tồn tại song song với sự sống của chính chúng ta là vô thường. Vô thường là một dòng chuyển biến liên tục của lẽ sống từ sinh, già, bệnh, chết, là sự vĩnh hằng của thế gian, là điều thường trực của vạn vật. Nhân sinh cũng lại như thế, thời gian như nước chảy qua cầu, được mất vô định, họa phúc vô căn, vật đổi sao dời, hết thảy đều không ngừng biến hóa. Thế gian dẫu đẹp con người cũng chẳng thể gắn bó được bền lâu, đến và đi là tùy duyên phận. Vì thế, Thầy khuyên hãy xem vô thường là một sự quán chiếu, là một pháp môn tu để chiêm nghiệm chớ đây không phải là một học thuyết, một lý thuyết suông do Đức Phật sáng chế ra. Cái con người sợ nhất là cái chết. Bí mật lớn nhất của cuộc đời mỗi người chính là cái chết. Bởi không ai có thể diễn tả được tiến trình đó như thế nào. Quán chiếu được vô thường, ta sẽ thấy được sự sinh, già, bệnh, chết đang xảy ra ngay trước mặt của chính ta, thấy cái chết ngay khi ta còn sống, đó là cái thấy mầu nhiệm. Từng phút, từng giây, từng sát na trôi qua hàng trăm tế bào chết đi để rồi hàng trăm tế bào khác sống dậy thay thế và cuộc sống cứ thế tuần hoàn thay đổi, hiểu rõ được bản chất của sự vật hiện tượng đang xảy ra như vậy, chúng ta sẽ sống thảnh thơi trong dòng chảy của cuộc đời, không còn khổ đau hay lệ thuộc vào vô thường.

Thực tế vô thường không làm cho con người khổ đau, mà bởi do vô minh chúng ta không thấy được sự biến chuyển của cuộc đời nên mới khổ đau. Do đó từ bây giờ hãy vun trồng tâm thiện lành để hạt giống tỉnh thức sống dần trong tâm thức ta. Nhờ vậy ta sẽ không còn bị dính mắc vào cái ngã của chính bản thân mình mà có thể thản nhiên đối diện được mất, điều ấy sẽ giúp ta có được tháng ngày ung dung tự tại.

Mỗi con người cái duy nhất mà chúng ta có thể mang theo bên mình đến lúc lâm chung, thậm chí cả kiếp sống mai này chính là nghiệp quả mà bản thân đã tạo. Cuộc sống vốn là dòng chảy của vô số nhân duyên sinh và diệt, chuyển biến liên tục, và sự hiện diện của con người với thân phận này hay vận mệnh khác chỉ là hệ quả chín muồi của nghiệp lực đã tích tập. Cùng sinh ra làm người nhưng hình như không ai giống ai. Có người đoản thọ, có người trường thọ; có người nhiều bệnh, có người ít bệnh; có người xấu sắc, có người đẹp sắc; có người quyền thế nhỏ, có người quyền thế lớn; có người thuộc gia đình hạ liệt, có người thuộc gia đình cao quý; có người trí tuệ yếu kém, có người có đầy đủ trí tuệ. Hiểu và tin vào nghiệp báo mà Đức Thế Tôn đã dạy sẽ khiến ta thận trọng hơn trong những hành vi của mình, dù là nhỏ nhặt nhất. Đức Phật đã nói rằng chớ nghĩ một lỗi lầm nhỏ sẽ không trở lại trong đời sống tương lai của ta. Những tội nhỏ tích tập lại sẽ có thể nhấn chìm ta. Cũng như vậy, chớ nghĩ rằng việc làm đức hạnh nhỏ thì không làm. Nhiều việc làm đức hạnh nhỏ sẽ kết hợp lại thành phẩm hạnh lớn. Như những giọt nước sẽ làm đầy một chiếc chậu lớn.Vì thế hãy sống trọn vẹn từng giây, từng phút, vì vô thường là lẽ sống tự nhiên, chính vô thường hình thành nên sự sống của con người. Ta vay mượn tấm thân ngũ uẩn đến rong chơi trong cõi đời mai này cũng sẽ trở về với cát bụi, phận người hay phận mình cũng chỉ là phận cát bụi mong manh, nhỏ bé, hư vô giữa cõi đời mênh mông, vô định. Ta sinh ra trên cõi đời này từ hạt cát bụi nhỏ nhoi rồi khép lại hành trình, ta lại quay về cát bụi. Thời gian chảy trôi, nước phủ làm tan biến tất cả trong hư không, tịch lặng vô biên, trong kiếp sống này nếu ta biết tích luỹ những điều thiện thì kiếp sống sau ta sẽ gặp những điều tốt còn nếu kiếp sống này ta gây ra bao hận thù, ác nghiệp thì đến kiếp sau ta không còn cơ hội được tiếp xúc với những điều thiện lành nữa.

Chào mừng ngày Vesak, ngày Đức Phật đản sanh, thành đạo, nhập Niết Bàn, nhớ lại trong Kinh Đại Bát Niết Bàn, năm xưa Đức Thế Tôn có dạy rằng: “Này các thầy Tỳ kheo, tất cả các pháp là vô thường, các thầy hãy nhớ lấy, chớ buông lung”. Bao năm ta sống vui vui, buồn buồn trong kiếp người người, ngợm ngợm, ta đâu ý thức được là ta đã và đang sống. Cuộc sống cứ thế trôi đi, thời gian cứ thế vô tình ra đi như nước qua cầu, như bóng mây ngang qua cửa sổ. Ngoảnh lại, mọi thứ đã quá muộn màng. Thời gian phủ bụi mọi thứ, làm phôi pha, bào mòn đi mọi giá trị. Vì thế, chỉ có một cách, ta hãy sống hết mình, hãy đi đến tận cùng cái cuộc đời cát bụi và cái phận người như vết mực nhòe ảo kia để biết mình đã được sinh ra, đã sống tuyệt vời, đã sống mệt nhoài. Và dù phù du, hư ảo thì một hạt cát bụi cũng có chút dư tình còn vương vấn giữa bãi cát dài vô tận của hành trình đi về một cõi bao la không có điểm kết.

Cuối thời pháp, Thầy đã dành vài phút để trả lời thắc mắc của các Phật tử. Làm thế nào để những người giàu có, địa vị cao trong xã hội, có nhiều tài sản có thể buông bỏ tất cả mà quay về quán niệm sâu sắc sự vô thường? Thầy nói rằng, vấn đề không phải ta sống trong giới trung lưu, thượng lưu hay hạ lưu mà vấn đề là chúng ta sống và hành trì lời dạy của Đức Phật như thế nào cho xứng dáng, dù ở giai cấp hay địa vị nào nếu hiểu được lời dạy của Đức Phật thì người đó sống rất thảnh thơi, còn nếu không hiểu thì sẽ sống trong phiền não, lo lắng, đau khổ. Hãy thử nhìn lại thời đại của Đức Phật, không một tỷ phú nào giàu bằng ông Cấp Cô Độc, thế nhưng cuộc đời ông sống rất vô ưu và nhàn hạ, những năm tháng cuối đời khi ông bệnh nặng, Xá Lợi Phất và A Nan đã đến thăm và hướng dẫn ông cách quán chiếu vô thường, Cấp Cô Độc đã ra đi vô cùng thanh thản. Vì thế, Thầy khuyên đại chúng nên học tập tấm gương sáng của Cấp Cô Độc mà quán chiếu vô thường để tâm an lạc, hân hoan, từ đó đời sống sẽ thăng hoa và hạnh phúc hơn.

Ngọc Ánh, Minh Trí