Mở đầu Pháp thoại, Thầy bày tỏ niềm xót thương đến sự mất mát của bà con vùng lũ miền Bắc. Trước thềm trung thu, mùa trăng mát dịu nên thơ, xứng đáng để các thiếu niên nhi đồng vui chơi. Tuy nhiên buồn thay, ánh trăng đã lặng khuất sau cơn bão Yagi khủng khiếp đổ bộ vào các tỉnh miền Bắc. Trong vòng mười mấy tiếng đồng hồ đã lấy đi mấy trăm sinh mạng, người mất tích, người bị vùi trong đất cát, nhà cửa vườn tược tan hoang, một nỗi đau khôn sao kể xiết.

   Thầy nói, trước sự mất mát lớn lao đó, đôi khi ta bị mất niềm tin vào cuộc sống. Tuy nhiên, khi học Phật ta biết tất cả đều có căn nguyên. Thầy đề cập đến nhân tai, nhân tác, môi trường đổi thay, không khí biến đổi… những gì ta gánh chịu là hệ quả của nhân tai. Mỗi người mỗi hoàn cảnh, mỗi cuộc sống nhưng sướng, khổ, hạnh phúc, buồn đau, được, mất, bại, thành của cuộc đời giống như những cơn sóng nhấp nhô. Cái chúng ta thấy là cung bậc ngang qua cuộc đời của mình xuyên suốt từ ngàn xưa, lên xuống thăng trầm một cách như nhiên.

   Mùa trăng năm nay không mấy vui khi nỗi buồn đã phản chiếu rất lớn trong cuộc sống của chúng ta. Ánh trăng vốn như nhiên nhưng sở dĩ ánh trăng buồn là do tâm ta như thế nào thì ta nhìn trăng như thế đấy. Nhìn vào ánh trăng của cuộc đời, chúng ta thấy được sướng-khổ, buồn-vui, được-mất, bại-thành. Ánh trăng vẫn là ánh trăng nhưng do tâm trạng, tình cảm và thái độ sống mà chúng ta nhìn thực trạng và cho là trăng vui, trăng buồn, sướng, khổ.

   Chúng ta là người học Phật, có nhãn quan của người con Phật, có tinh thần học hỏi và nhìn thấy vầng trăng của sự tỉnh thức, của sự tu tập và vầng trăng sáng ngời nơi tâm thức của chúng ta. Cái sự sống chân thật nằm ngay giây phút hiện tại, bây giờ và ở đây. Nếu để mình trôi nổi về quá khứ thì đó là tâm vô minh, nhưng rõ biết được tâm mình đang trôi nổi thì đó chính là Trí Tuệ. Một bài học nhắc nhở cho chúng ta là luôn sống chánh niệm tỉnh giác, ý thức hiện tại những gì đang diễn ra trong ta và quanh ta. Đừng để “chúng ta chỉ là những người đang tập sống là không biết sống” – chưa từng cảm thụ được thực tại, thân tuy ngồi đó nhưng tâm bay bổng.

   Ánh trăng khi tỏ, khi mờ, khi tròn, khi khuyết, nói lên tinh thần duyên sinh vô ngã và vô thường. Hãy nhìn rõ, nhìn thấy và không bị dính mắc, tham chấp vào điều gì. Thứ nhất – chánh niệm: nhìn vào giây phút hiện tại, bây giờ và ở đây. Thứ hai – tỉnh giác, thấy rõ bản chất của sự vật hiện tượng. Chánh niệm, tỉnh giác giúp cho chúng ta sống an nhiên tĩnh tại trước những thăng trầm biến động của cuộc sống.

   Khi tâm chúng ta có gì, nó sẽ phản ánh ra hiện thực cuộc đời như thế, biểu hiện qua mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý. Và vì vậy, nếu chúng ta có tâm Phật thì nhìn gì, nghe gì cũng thấy tỉnh thức. Cùng với đó, Thầy đề cập đến ba điều căn bản của sự nghiệp tu mà mỗi chúng ta cần tích cực trau dồi đó là Giới – Định – Tuệ. “Giới” để trang nghiêm thân, “Định” để lắng tâm bình lặng và “Tuệ” để thấu suốt cuộc đời.

   Cuối lời, Thầy mong mỗi đại chúng có trong mình vầng trăng Tỉnh Thức, dùng chính trí tuệ soi sáng lấy mình – đó là người tu tập có kết quả trong cuộc sống.

   Vào lúc 10h30, thời Pháp thoại khép lại viên dung. Mỗi hành giả nguyện tu học tinh chuyên, dùng giáo Pháp diệu dụng của đức Thế Tôn tưới tẩm cho cây bi trí nở hoa, trở thành con người thiện lành, góp phần xây dựng nên xã hội tốt đời đẹp đạo.

Khánh Ngân