Đêm 14, Thầy Viện chủ có bài pháp thoại "Triết lý về con gà". Sáng nay Thầy nói thêm về triết lý đó. Thầy nói: “Hình ảnh con gà xuất hiện rất nhiều trong ca dao, tục ngữ người Việt. Khi nhìn đàn gà là cả một bài học dạy ta về cách sống, triết lý và qui tắc ứng xử trong cuộc đời. Ông bà ta có câu “Nhìn gà hóa cuốc”. Cuốc là một loài chim giống như gà. Chúng ta thường nhìn và cho là con gà nhưng hóa ra là con cuốc. Câu đó nhắc nhở chúng ta về "Cái nhìn" trong cuộc sống. Một cái nhìn phải cho sâu sắc, không hời hợt. Tri giác của con người thường hay sai lầm, chúng ta thường lấy cái của mình mà định đặt cho người khác, tất cả đều do định kiến của mình tạo nên. Lý do mình không nhìn người khác bằng một trái tim yêu thương hiểu biết mà chỉ thấy toàn sự xấu xa ở người là do trong tâm mình chất chứa quá nhiều hạt giống khổ đau. Mình phải nhìn bằng trí tuệ, bằng tâm trong sáng để thấy, để hiểu và cảm thông với sự vật hiện tượng. Khi mình có tâm hồn lạc quan thì mọi việc đều tốt.

Sau cái nhìn là "Cái nghe". Con gà cũng có thể nhắc nhở mình về cách nghe. Chúng ta thường nghe “Ông nói gà, bà nói vịt”, mình nói một đằng người kia nói một nẻo. Câu đó cho biết giữa hai người nói chuyện không có sự truyền thông với nhau. Chúng ta thường hay bẻ cong những lời nói quan điểm của người khác theo ý mình. Cùng một câu nói đó nếu ta thay đổi thái độ hay chỉ cần thêm bớt một chữ thì vấn đề đã thành khác rồi. Khi mình sân hận, thành kiến một ai đó dù người đó có tốt cách mấy thì cũng thành dở tệ trong mắt mình. Cho nên chúng ta phải tập lắng nghe với tâm không thành kiến, không phản ứng và không phán xét. Khi mình nghe sâu thì mới hiểu, từ hiểu mới thương, phải hiểu được người mới thương được người. Nếu thực hiện như vậy dần dần nỗi buồn trong ta sẽ tan biến.

Trong Tam Quốc Diễn Nghĩa có điển tích có yếu tố gà đó là   Điển tích "Kê Lặc". Tào Tháo vốn đa nghi, trong khi Dương Tu thì quá khôn mà "chưa biết cách khôn" nên phải chết. Điển tích dạy chúng ta một đều “Khôn cũng chết, dại cũng chết, chỉ biết mới sống”. Cái biết là tính sáng suốt trong tâm để xử lý tình huống. Có lúc chúng ta phải biết khôn, có lúc ta phải  biết ngu. Vấn đề không nằm ở khôn hay ngu mà là chỗ chữ "Biết".  Biết lúc nào khôn, biết lúc nào ngu, chúng ta sẽ sống an lành. Nhưng cái biết ngoài đời là kiến thức của thế gian, cái biết ở trong đạo là cái tuệ, là cái biết của Tỉnh Thức. Tiếng gà gáy là tiếng của Tỉnh Thức. Trong một đêm dài thanh vắng, tiếng gà gáy sáng nhắc nhở chúng ta bình minh đã ló dạng hãy thức dậy. Đó chỉ là giấc ngủ 5-6 tiếng đồ hồ, chúng ta còn một giấc ngủ nữa đó là giấc ngủ của vô minh tâm tối đầy dục vọng. Chúng ta hãy sống tỉnh thức giữa cuộc đời đầy tâm tối, vô minh và khổ đau. Tỉnh thức kèm và sự tinh tấn là hai yếu tố đều có trong con gà. Con gà mỗi ngày đi bươi xới tìm kiếm thức ăn, đó là tinh tấn. Con gà cất tiếng gáy cho cậu học trò đi học, cho bác nông dân ra đồng, cho cô thôn nữ ra chợ, cho doanh nhân đến công sở ... đo là tiếng của tỉnh thức.

Sau khóa lễ Cúng ngọ, Thầy và tăng làm lễ  Qui Y Tam Bảo cho hơn 40 thiện tín trở thành đệ tử Phật.

                                                                                Trung Nhã

Một số hình ảnh ghi nhận: