Ở nước ta, giao thông đang được ưu tiên phát triển mang tính chiến lược nhằm thúc đẩy nền kinh tế và xã hội. So với những thập niên trước, giao thông nước ta đã có những cải thiện rõ rệt; trong đó, sự phong phú về các loại hình và phương tiện là điểm mấu chốt. Nếu như trước kia, chúng ta có những phương tiện giao thông thô sơ với số lượng ít; thì nay, đã có những phương tiện đi lại hiện đại ngày một tăng. Đây có thể coi là một diện mạo mới của xã hội; song, đó cũng là một thách thức không hề nhỏ, thậm chí có thể gọi là vấn nạn nếu như chất lượng giao thông không đáp ứng được nhu cầu của các phương tiện. Viễn cảnh xảy ra sẽ là thực trạng ùn ứ, tắc nghẽn giao thông. Và sự thực cũng đã thể hiện phần nào như vậy.

Từ viễn cảnh đó, những hệ lụy sẽ xảy ra, an toàn giao thông không được bảo đảm, dấn đến cản trở sự lưu thông hàng hóa cũng như nhu cầu dân sinh, và còn nhiều hệ lụy tai hại khác nữa. Vấn đề đang cần được lưu tâm ở đây, khi số lượng tai nạn giao thông dẫn đến tử vong và thương tật đang ở mức đáng báo động. Thực tiễn cho thấy, với gần 10.000 người chết và hơn 20.000 người bị thương mỗi năm. Quả thực lưỡi hái tử thần đang hiện diện trên mỗi đoạn đường mà không lời báo trước.

Vậy thì, vì đâu nên nỗi? Chúng ta có thể đổ lỗi cho sự hạn chế về hạ tầng giao thông; có thể đổ lỗi cho sự quản lí chưa hiệu quả của ngành chuyên trách, thậm chí chúng ta có thể an bài số phận cho một thế lực siêu nhiên nào đó. Quả thực, chúng ta có quá nhiều lí do để lí giải cho sự tệ hại này.

Song. Vì đâu mà nên nỗi? Hãy tự mình nghĩ lại, khi tham gia giao thông; liệu rằng, ý thức của chúng ta có thực sự đủ tốt để bảo đảm an toàn cho bản thân và cho người khác. Chúng ta chỉ thích truy vấn những nguyên nhân khách quan bên ngoài mà không nghĩ đến những nguyên nhân chủ quan nội tại. Vẫn biết, còn đó những con người luôn ý thức khi tham gia giao thông; song, còn quá nhiều người cẩu thả khi điều khiển phương tiện. Hiện trạng lấn chiếm làn đường, lề đường cũng như không tuân thủ biển báo, tín hiệu giao thông là minh chứng cụ thể cho thực trạng đó.

Ngoài ý thức hạn chế, một nguyên nhân khác nữa dẫn đến thảm họa giao thông – Đó là, chúng ta điều khiển phương tiện bằng cảm xúc mà không bằng lý trí. Cảm xúc thì nhất thời mà hệ quả của nó chúng ta phải gánh chịu cả đời. Giả như, chúng ta thích tốc độ; thế là, cảm xúc mách bảo ta phải chạy xe thật nhanh. Còn nếu, chúng ta thích mạo hiểm; thế là, cảm xúc lôi kéo ta phải phóng nhanh, vượt ẩu. Chúng ta đang bị cảm xúc dẫn dắt hành động. Để rồi khi gặp sự cố giao thông, khi gặp tai nạn thảm khốc, chúng ta phải đánh đổi bằng cả sinh mạng của chính mình. Lẽ ra, chúng ta có thể sống và tiếp tục sống nếu như lý trí trong ta còn tồn tại. Chính vì những cảm xúc sai lạc, ý thức kém cỏi trong mỗi chúng ta đã tạo nên những bi kịch cho bản thân và cho kẻ khác; họ là những con người bình thường, họ tuân thủ pháp luật giao thông nhưng cũng phải chịu thương tật, vong thân vì những “tay lái” vô ý thức trong xã hội.

Và nếu là những Phật tử, chắc chúng ta đã được học hạnh từ, bi thông qua lời răn dạy “Không sát sanh” của Đức Phật. Cũng chính vì từ và bi mà Ngài dạy chúng ta nên tôn trọng mạng sống của mọi loài. Chúng ta phải hiểu cho rằng, trong mọi loài đó có chính mỗi chúng ta. Vậy nên, tôn trọng sinh mạng của mọi loài trên tinh thần nhà Phật; nghĩa là, chúng ta không được phép giết hại, ngay cả tự giết hại chính mình. Vậy nên, nếu chúng ta không có ý thức khi tham gia giao thông dẫn đến làm thương hại cho người khác và chính mình, chẵng khác nào chúng ta phạm vào giới “sát” của nhà Phật. Nếu chúng ta là những Phật tử thì tuyệt nhiên đừng để viễn cảnh ấy xảy ra.

Trong viễn cảnh ấy, có biết bao tan thương, mất mát mà tai nạn giao thông mang lại; con xa cha, vợ xa chồng; trẻ thơ thiếu mẹ, chồng thì gà trống nuôi con. Rồi những người may mắn thoát khỏi bàn tay tử thần thì cũng lâm vào cảnh nửa đời hoang phế. Hệ lụy từ tai nạn giao thông là không thể nào chối cãi. Chất lượng cuộc sống từ đó cũng giảm sút đi, an sinh xã hội từ đó cũng tăng thêm gánh nặng, và hơn hết, tổn thất tinh thần sẽ chẳng thể nào bù đắp được.

Vậy nên, xin hãy nhìn sâu vào thực tại về giao thông của chúng ta, và hãy cùng nhau cải thiện nó mỗi ngày, ngay từ chất lượng giao thông đến ý thức của mỗi cá nhân!

Nhân Trần