Trong những ngày tháng đi học, nhìn cảnh đời bon chen của phố thị, người già, người bệnh để rồi lòng hai chú não nề, đặt câu hỏi ''Vì sao?".  Từ đôi lần vô tình thấy được hình ảnh thanh tịnh từ các vị xuất sĩ trong một ngôi chùa - nơi mà hằng ngày các chú đều đi học ngang qua, để rồi lòng đầy hoan hỉ liền khởi tâm muốn xuất gia. 

Năm tháng trôi qua thật nhanh, cuối cùng họ cũng đã tốt nghiệp. Ba mẹ Tiểu Nghiên liền đặt vấn đề công việc và lập gia đình với cậu ngay vì không muốn cậu xuất gia nhưng cậu ấy quyết từ chối. Còn Tiểu Ký thì lòng muốn xuất gia nhưng lại canh cánh nỗi lo cho đàn em nhỏ. Ba mẹ Tiểu Nghiên ban đầu không đồng ý nhưng vì thương con nên đành bằng lòng. Còn về phần Tiểu Ký, ba của cậu chỉ nói ba câu: "Thôi con đã muốn đi tu thì cứ đi, đi làm một - hai năm thì cũng chẳng đủ thiếu gì. Thuở thiếu niên, con đã từng kiên quyết muốn đi đào bom trong rừng để kiếm tiền phụ giúp mẹ cha cũng đã đủ lắm rồi. Con cố gắng tu hành cho trọn vẹn''.

Ngày hai chú tạm biệt gia đình đến phương Nam tìm minh sư, ba mẹ họ đã khóc sau hiên nhà. Dẫu lòng xót thương nhưng đôi bạn vẫn phải bước đi vì chí nguyện cao đẹp. Thế rồi, được sự dẫn dắt của thiện tri thức, Tiểu Nghiên cùng Tiểu Ký đã đến được Tu viện ấy. Trải qua vài tháng chuyên cần, Bổn sư đã thế độ cho hai chú xuống tóc, sách tấn tu học. Sau mùa hạ thứ hai, hai chú được Bổn sư cho phép về thăm gia đình. 

Ngày về, lòng hai chú vui lắm, sắm ít bánh kẹo ''xì phố'' làm chút quà cho bọn trẻ gần nhà. Chuyến xe về đến thị trấn lúc giữa bình minh, bước xuống xe, nhìn quanh dòng người tấp nập, cảnh nhà cửa nơi đây rồi lòng cùng thầm nghĩ: ''Phố phường đã lắm đổi thay mà sao lòng người vẫn chưa thay đổi?".

Rảo bước qua ngõ chợ làng, vài ba cô đứng nhìn xầm xì: "Hai cậu ấy là con ông Năm, ông Tám ở cuối làng đấy! Toàn ăn học đàng hoàng cả, trông khôi ngô đến thế mà lại đi tu, tôi là ba mẹ thì không đồng ý đâu, phải lập gia đình chứ lị !". " Chẳng biết sao nữa, tôi nghe bảo đi tu khổ lắm, cứ xem Lan và Điệp là biết thôi à !".

Tiểu Nghiên và Tiểu Ký lặng lẽ bước về phía cuối làng, trông đằng xa, tụi trẻ con đang đứng vãy tay chào. Dọc hai bên đường, cánh đồng lúa đang trổ ngát hương thơm. Họ chợt nhìn nhau rồi mỉm cười, thơ thay lòng lần lượt bốn câu: 

Đường tu canh cánh chờ một phen

Thế gian đa sự vốn đã quen

Xót thương cho người sao chẳng tỏ

Một đời chỉ biết với bon chen!

Đôi Dép Cỏ